De Noord-Aziatische modderkruiper (Misgurnus bipartitus) is in 2012 voor het eerst aangetroffen in de Tungelroyse beek, in het beheersgebied van waterschap LimburgDeze uitheemse modderkruiper vormt een risico voor andere inheemse soorten modderkruipers.

Tekst en foto's:

De Tungelroyse beek komt uit België en mondt uit in de Maas, waarbij ook het beheergebied van waterschap De Dommel wordt doorkruist. De soort heeft zich stelselmatig verspreid en is vermoedelijk verder Nederland binnengedrongen via de Maas. Daarnaast heeft de soort zich ook richting België massaal uitgebreid, richting het brongebied van de Tungelroyse beek. 

Grensoverschrijdend probleem

Tijdens onderzoek in België, door het INBO (Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek), zijn vorig jaar honderden Noord-Aziatische modderkruipers aangetroffen in de Veldhouwerbeek vlakbij Bocholt (vlak bij de Nederlandse grens). In 2019/2020 is er in België via eDNA-methoden gespeurd naar sporen van deze soort in een groot aantal waterlopen, poelen en moerassen in de ruime omgeving van Bocholt. De massale aantallen en verspreiding die daarbij werden gevonden, zijn schrikbarend en een grensoverschrijdend probleem, aangezien de verspreiding van de Noord-Aziatische modderkruiper de landsgrens doorkruist. Daarnaast zou verdere verspreiding via de Maas mogelijk op landelijke schaal nog grotere gevolgen hebben. Het vermoeden bestaat dat dit inmiddels al is gebeurd. Dit is slecht nieuws, aangezien deze regio de kern van één van de weinig overgebleven gebieden vormt van de inheemse en sterk bedreigde grote modderkruiper (Misgurnus fossilis) in Vlaanderen. Ook in Nederland is de inheemse grote modderkruiper kwetsbaar. De aanwezigheid van de Noord-Aziatische modderkruiper heeft in Nederland invloed op één van de populaties grote modderkruiper in Noord-Brabant en Limburg.

Herstel populatie inheemse grote modderkruiper

Zowel in Nederland als België wordt gewerkt aan verbetering van de grote modderkruiper populaties met behulp van gerichte inrichtings- en beheermaatregelen van deze Europees en nationaal beschermde soort. In België is gestart met een soortbeschermingsprogramma, waarbij aanvullend zelfs bekende populaties worden aangesterkt door uitzet van gekweekte grote modderkruipers.

Life Misgurnus project

De invasie van de Noord-Aziatische modderkruiper zou al deze inspanningen teniet kunnen doen door de inheemse soort weg te concurreren, ermee te kruisen, of door eventuele overdracht van nieuwe ziektekiemen waartegen grote modderkruiper en mogelijk andere vissoorten niet bestand zijn. Dit vraagt om actie en daarom is eind vorig jaar Europese steun aangevraagd, om hiermee de ongebreidelde verspreiding van deze soort een halt toe te roepen. Op initiatief van de Belgische collega’s, maar in samenwerking met waterschap De Dommel, is een voorstel gemaakt om de verspreiding en gevolgen van het voorkomen van deze soort te onderzoeken. Dit voorstel is eind vorig jaar ingediend als Life Misgurnus (Life project) bij de Europese Commissie. Dit voorjaar wordt duidelijk of het verzoek gehonoreerd wordt en of wij kunnen starten met het onderzoek.

Update 07-06-2022: Het project om NA modderkruiper te onderzoeken is helaas niet gehonoreerd voor een life subsidie.

NA modderkruiper

Massale invasie van Noord-Aziatische modderkruiper (links en midden) vormt een bedreiging voor de inheemse grote modderkruiper (rechts) ©INBO

Op de site van Ravon vind je meer achtergrondinformatie en kun je o.a. teruglezen hoe de soort hier terecht gekomen is Noord-Aziatische modderkruiper (ravon.nl)